Siuśpaj
Od wielu pokoleń na terenach gminy Tarnów uprawiane były różne gatunki zbóż, z których produkowano kaszę, m.in. proso – na jagły, grykę – na tatarkę i jęczmień – na pęczak. Dawniej w gospodarstwach funkcjonowały duże stępy nożne, a obtłuczony w nich jęczmień, pozbawiony łusek zyskiwał swoisty smak i chrupkość.
Śliwki węgierki i gruszki uprawiane były w okolicznych sadach i wędzone w przydomowych wędzarniach. Ponadto, na tych terenach rozwinięte było pszczelarstwo, dzięki czemu dostępność miodu wykorzystywanego do słodzenia różnych potraw była bardzo duża.
Ze wszystkich tych surowców przygotowywana była popularna w miejscowości Woli Rzędzińskiej potrawa o nazwie siuśpaj.
Kaszę jęczmienną gotowano z suszem owocowym np. suszonymi i wędzonymi śliwami, a następnie słodzono cukrem i miodem. Na „siuśpaj, mówili też ciućpa (…). Po prostu tak mówili, bo było wymieszane, taka ciućpa. Wyciućpaj to – znaczy wymieszaj to, ukućkaj – to takie starodawne określenie”.
Siuśpaj to potrawa, którą spożywano na co dzień, głównie jako drugie danie do obiadu lub jako pokrzepiający posiłek przyrządzany podczas prac polowych. Często podawana była ze słodkim mlekiem, do zalania albo popicia. W zimie zwykle spożywana na ciepło, a latem na zimno. Ponadto, była także potrawą obrzędową związaną z wigilią Bożego Narodzenia.
Do dnia dzisiejszego potrawa przygotowywana jest według przepisu z drugiej połowy XIX wieku i cieszy się dużą popularnością podczas różnego rodzaju festynów, targów oraz dożynek. Dowodem tego jest uzyskanie w 2011 r. na konkursie Małopolski Smak wyróżnienia jako Danie Regionalne Ziemi Tarnowskiej.
Lokalizacja: