Rezerwat przyrody Skałka Rogoźnicka

Rezerwat przyrody Skałka Rogoźnicka

Rezerwat przyrody nieożywionej Skałka Rogoźnicka jest rezerwatem geologicznym i glebowym, powołanym w celu zachowania dla celów naukowych i dydaktycznych skały wapiennej, zawierającej bardzo bogatą i dobrze zachowaną faunę górną jurajską typu alpejskiego.

Został uznany 6.10.1961 roku na podstawie zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 27.07.1961 r. (M. P. nr 76 z 1961 r., poz. 322). Jego powierzchnia to zaledwie 0,2556 ha.
Skałka Rogoźnicka jest jednym z niewysokich szczytów (658 m. n.p.m.), które tworzą Pieniński Pas Skałkowy, ciągnący się wąską strefą (do 20 km szeroką i 600 km długą) od okolic Wiednia poprzez zachodnią Słowację, Pieniny, wschodnią Słowację aż po Karpaty Rumuńskie. W Polsce Pieniński Pas Skałkowy ma postać licznych ostańców, zbudowanych z trudno ulegających wietrzeniu węglanów. Najbardziej znane, charakterystycznie górujące nad okolicą szczyty to Skałka Rogoźnicka, Wapiennik w Szaflarach, Ranisberg , Cisowa Skała, Kramnica z Obłazową, Skałki Dursztyńskie, góra Wdżar i oczywiście całe pasmo Pienin.

Brzmi to niewiarygodnie ale wędrując po górach poruszamy się po dnie prehistorycznego Oceanu Tetydy. Mniej więcej 25 milionów lat temu, w miocenie, na skutek przybliżania się płyt tektonicznych budujących Afrykę i Azję doszło do wypiętrzania się pasm górskich. Dawne osady morskie teraz tworzą góry. Zamieszkujące ocean organizmy opadając na dno znalazły się w osadach, które teraz w postaci skamieniałości można zbadać. Skałka Rogoźnicka jest takim miejscem, w którym nagromadzenie skamielin powstałych z tych organizmów nawet 140 milionów lat temu, jest wyjątkowo duże. Już w 2 połowie XIX wieku świat nauki dostrzegł jak wielką wartość naukową mają zbierane z tego miejsca oraz z sąsiednich skałek kolekcje amonitów, trylobitów, małży, belemnitów, ramienionogów, korali i liliowców.

Jedna z takich kolekcji, S. Zaręcznego zachowała się do dzisiaj i jest przechowywana w Instytucie Nauk Geologicznych PAN w Krakowie. Naukowcy zwrócili uwagę na charakter skał, z których Skałka jest zbudowana, co było powodem wyodrębnienia ich jako litostratygraficzne ogniwo muszlowca (lub muszlowej brekcji) z Rogoźnika. Prowadzone tu badania uczyniły ten obiekt znany w świecie geologii, szczególnie dla stratygrafii pogranicza jury górnej i kredy dolnej a miejsce to uznano za rezerwat przyrody.

Ochroną objęto jedynie sam przedzielony na dwie części szczyt.

W wielu miejscach możemy napotkać, powielaną od wielu lat informację, że rezerwat przyrody Skałka Rogoźnicka jako jedyny obiekt z Polski został w 1989 roku wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Geologicznego Unesco, jako obiekt naukowy o międzynarodowym znaczeniu paleontologicznym i stratygraficznym. Bez wątpienia wartość naukową jaką przedstawia ten obiekt czyni go godnym znalezienia się na podobnej liście, w rzeczywistości jednak taki spis nie istnieje.

Źródło: https://nowytarg.krakow.lasy.gov.pl/skalka-rogoznicka

Lokalizacja: